Lokale heffingen

Inleiding

In deze paragraaf staat informatie over de gemeentelijke belastingen en rechten (gebonden heffingen), die in onze gemeente van toepassing zijn, het beleid rondom de lokale heffingen een overzicht van de opbrengsten in 2023 en een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid.

Algemene uitgangspunten

Belastingen, zoals onroerendezaakbelasting en hondenbelasting zijn algemene dekkingsmiddelen. De opbrengsten zijn vrij besteedbaar. Dit in tegenstelling tot de gebonden heffingen, zoals rioolrecht. Deze middelen moeten verplicht besteed worden aan het doel waarvoor zij geïnd zijn. In onderstaand overzicht geven wij aan welke belastingen wij heffen, wat de heffingsmaatstaf is en wat het beoogd doel is.

Woonlasten

De gemeentelijke woonlasten bestaan uit onroerendezaakbelasting (OZB), afvalstoffenheffing en rioolheffing. De gemeentelijke belastingen zijn in 2023 gestegen met een inflatiecorrectie van 4,9%.

De gebonden heffingen, zoals afvalstoffenheffing, en leges, mogen wettelijk maximaal 100% kostendekkend zijn, inclusief toe te rekenen compensabele btw, mutaties in voorzieningen en toe te rekenen kosten voor overhead. Ook voor deze gebonden heffingen is de inflatiecorrectie van 4,9% toegepast.

We streven naar zo laag mogelijke lokale lasten

Activiteiten voeren we uit tegen zo laag mogelijke kosten voor inwoners en bedrijven. Bij de rechten streven we naar kostendekkende tarieven.

Kostenonderbouwing volgens het Besluit begroting en verantwoording (BBV)

Het BBV schrijft voor dat in de paragraaf lokale heffingen kostenonderbouwingen voor belastingtarieven zijn opgenomen. Dit geldt met name voor de gebonden heffingen.Uit deze onderbouwing moet blijken in welke mate de lasten gedekt worden door de baten (maximaal 100%). Wij berekenen dit door per gebonden heffing de totale baten te delen door de totale lasten voor zover deze toe te rekenen zijn aan de heffing

Bij baten nemen wij zowel de opbrengst van de heffing als de overige baten, zoals bijdragen van derden, mee. In de kostprijs nemen we de kosten op voor diensten van externen (netto kosten), de ambtelijke ureninzet, overhead en (compensabele) btw mee. Btw die fiscaal aftrekbaar is mag niet meegenomen worden.

Overhead rekenen we toe volgens een opslag

De apparaatskosten bestaan uit directe loonkosten en overhead (loonkosten ondersteunend personeel, huisvesting, ICT etc.). De directe loonkosten rekenen we rechtstreeks toe op basis van de geraamde tijdsbesteding. Overhead rekenen we via een opslagpercentage direct toe aan de loonkosten. Het percentage bepalen we door de overhead te delen door de totale directe loonkosten.

Opbrengst lokale heffingen

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de begrote en werkelijke opbrengsten van de lokale heffingen in 2023.

Lokale lastendruk meerpersoonshuishoudens

De onroerendezaakbelasting (OZB) voor woningen, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing bepalen het totaal van de lokale lasten. In onderstaand overzicht geven wij de gemiddelde lasten 2023 van Hoeksche Waard naast het landelijk gemiddelde weer. Uitgangspunt hierbij is een meerpersoonshuishouden met een eigen woning met een (gemiddelde) waarde van € 352.090,-.

Onroerende- en roerende zaakbelastingen (OZB en RZB)

Bij de onroerende- en roerende zaakbelastingen is de herwaardering van het (on)roerend goed (wet WOZ) van belang. De WOZ-waarde wordt jaarlijks vastgesteld. De belasting wordt uitgedrukt in een percentage van deze waarde. Voor belastingjaar 2023 gaat het om de waarde op de peildatum 1 januari 2022. Waardestijging van bestaande panden is in het tarief gecorrigeerd (verlaging van de tarieven). Vervolgens is de inflatiecorrectie (4,9% voor 2023) toegepast. De tarieven voor OZB en RZB zijn wettelijk verplicht aan elkaar gelijk.

Zowel OZB als RZB behoren tot de algemene middelen waarvan de besteding vrij is. In 2023 is een totaalbedrag van ca € 19.701.000 aan OZB ontvangen; de opbrengst van de RZB bedroeg ca € 1.000.

Hieronder treft u een overzicht aan van de tarieven 2023 van onze gemeente en het landelijk gemiddelde over 2023.

Hondenbelasting

Hondenbelasting is een van de oudste belastingen van ons land. Deze belasting betreft een algemeen dekkingsmiddel en hoeft daarmee niet verplicht besteed te worden aan de kosten die de gemeente maakt voor hondenbezit. In 2023 is een totaalbedrag van ca € 665.000 aan hondenbelasting ontvangen.

In onderstaande tabel geven wij de tarieven voor 2023 van onze gemeente weer evenals het landelijk gemiddelde over 2023 (van gemeenten waar hondenbelasting is ingevoerd).

Toeristenbelasting en watertoeristenbelasting

Toeristenbelasting geldt voor het overnachten in hotels, pensions etc. Watertoeristenbelasting geldt voor het verblijven in een haven per etmaal. In plaats van een bedrag per nacht kan ook voor een vast bedrag voor een heel seizoen gekozen worden (forfait). Beide belastingen behoren tot de algemene middelen waarvan de besteding vrij is. De belasting geldt niet voor ingezetenen van Hoeksche Waard. In 2023 bedroeg het tarief voor zowel toeristen- als watertoeristenbelasting € 1,20 per nacht/etmaal.

Dagtoeristenbelasting

Wij heffen de belasting voor dagverblijf na aankomst op Tiengemeten. Dagtoeristenbelasting behoort tot de algemene middelen waarvan de besteding vrij is. De raad heeft op 21 september 2021 besloten om deze belasting vanaf 2022 gefaseerd af te bouwen naar nihil in 2024. In 2023 bedroeg het tarief € 0,20 per aankomst.

Rioolheffing

Rioolheffing is een belasting waarvan de opbrengsten besteed moeten worden aan de specifieke taak. De opbrengsten rioolheffing dekken, naast de kosten van het rioleringsstelsel, ook kosten die voortvloeien uit de Wet gemeentelijke watertaken. Om schommelingen in de tarieven te voorkomen, maken we gebruik van een voorziening voor riolering.

Het tarief voor rioolheffing 2023 komt voort uit het door de gemeenteraad op 13 oktober 2020 vastgestelde Gemeentelijk Rioleringsplan 2021-2025.

Het tarief in 2023 bedroeg voor het eigenaarsdeel € 113,- en voor het gebruikersdeel respectievelijk €57,- (1-persoonshuishouden) of € 113,- voor een meerpersoonshuishouden. Deze tarieven zijn vrijwel gelijk aan het landelijk gemiddelde over 2021 (bron: Atlas Lokale lasten Coelo 2023). Hieronder geven wij een overzicht van de baten en lasten in 2023 en daarbij de mate van kostendekking van de heffing.

Lijkbezorgingsrechten

Lijkbezorgingsrechten moeten besteed worden aan de specifieke taak. De tarieven komen voort uit het eind 2020 door de raad vastgestelde beleid. Hieronder geven wij een overzicht van de baten en de lasten in 2023 en daarbij de mate van kostendekking van deze heffing.

Leges

Leges zijn vergoedingen voor een dienst die de gemeente aan een individuele burger of bedrijf verleent.

De legesverordening bestaat uit 3 delen:

1. Algemene Dienstverlening.
2. Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving (omgevingsvergunningen).
3. Dienstverlening vallend onder de Europese Dienstenrichtlijn (EDR).

Binnen de legesverordening mogen we overschotten op onderdelen gebruiken om tekorten op andere onderdelen op te vangen (kruissubsidiering). De baten en lasten 2023 en de mate van kostendekking is hieronder zowel op totaalniveau van de verordening als gesplitst per titel weergegeven.

Afvalstoffenheffing

Afvalstoffenheffing is een belasting waarvan de opbrengsten besteed moeten worden aan de specifieke taak. De heffing vergoedt de kosten voor inzameling van huishoudelijk afval.

De heffing bestaat uit twee delen: een ‘vast bedrag’ en een bedrag per ‘aanbieding’. Met dit gedifferentieerde tarief wordt beoogd om door een financiële prikkel het aanbieden van afval te beperken. Minder vaak aanbieden betekent voor de gemeente het risico op een lagere opbrengst dan waarmee in de begroting rekening is gehouden. In 2023 was hiervan sprake.

RAD BV voert de inzameling voor de gemeente uit. Hiervoor is een dienstverleningsovereenkomst gesloten, die jaarlijks geïndexeerd wordt. Het tarief van de heffing bedroeg in 2023 gemiddeld € 249. Het landelijk gemiddeld tarief kwam in 2023 uit op € 329 voor meerpersoonshuishoudens (bron: Atlas lokale lasten Coelo, 2023).

Hieronder geven wij een overzicht van de baten en lasten in 2023 en de mate van kostendekking van de heffing.

Haven- en kadegelden

De tarieven voor haven- en kadegelden zijn in de verordening per haven vastgelegd. De tarieven zijn in 2023 met 4,9% (inflatiecorrectie) gestegen ten opzicht evan het voorgaande jaar.

Hieronder geven wij een overzicht van de baten en lasten in 2023 en de mate van kostendekking van deze heffing.

Marktgelden

De tarieven voor marktgelden zijn in 2023 aangepast met 4,9% (inflatiecorrectie). Hieronder geven wij een overzicht van de baten en lasten 2023 en de mate van kostendekking van de heffing.

Bedrijfsinvesteringszones (BIZ)

Volgens de Wet op de bedrijfsinvesteringszones (BIZ) kan de gemeenteraad onder de naam BIZ-bijdrage een belasting instellen binnen een bepaald gebied in de gemeente. De opbrengst moet besteed worden aan het bestrijden van kosten voor het bevorderen van leefbaarheid, veiligheid, ruimtelijke kwaliteit of economische ontwikkeling van het betreffende gebied. Per gebied wordt een verordening opgesteld. Een verordening heeft een maximale looptijd van 5 jaar. In 2023 kent de gemeente 5 BIZ verordeningen, waarvan 5 winkelgebieden (Numansdorp, 's-Gravendeel, Puttershoek, Strijen en Zuid-Beijerland) en 2 bedrijventerreinen (de Bosschen en Hoogerwerf). De belasting wordt betaald door de bedrijven in het betreffende gebied en via een subsidie beschikbaar gesteld voor het hierboven omsschreven doel.

Reclamebelasting

Reclamebelasting geldt alleen voor niet-woningen, in een specifiek aangewezen gebied (het centrum van Oud- Beijerland). De opbrengsten worden als subsidie uitgekeerd aan de stichting Centrummanagement Oud-Beijerland. Hierover is met de stichting een overeenkomst gesloten.

Het tarief voor reclamebelasting bestaat uit een vast bedrag en variabelbedrag, gekoppeld aan de WOZ-waarde. Het vaste deel is gecorrigeerd voor de inflatiecorrectie en bedraagt in 2023 € 337; bij het variabele deel is naast de inflatiecorrectie ook rekening gehouden met de waardeontwikkeling van de onroerende zaken. Dit tarief komt uit op € 1,71 per € 1.000 WOZ-waarde boven € 250.000.

Kwijtschelding

De Invorderingswet 1990 geeft voorwaarden waarbinnen de gemeentebelastingen en heffingen kan kwijtschelden. Dit is vastgelegd in de Kwijtscheldingsverordening. Hierin is opgenomen dat het percentage de kosten van bestaan op 100% van de bijstandsnorm is gesteld. Dit is het wettelijk maximum. Kwijtschelding was in 2023 in gemeente Hoeksche Waard mogelijk voor:

• OZB;
• RZB;
• Rioolheffing;
• Hondenbelasting, alleen voor de eerste hond;
• Afvalstoffenheffing tot een maximaal bedrag van € 236,-
• Leges voor een Nederlandse identiteitskaart;
• Leges voor het aanvragen van een gehandicaptenparkeerkaart;
• Leges voor de aanvraag van een gehandicaptenparkeerplaats op kenteken.

In 2023 is voor een totaalbedrag van € 290.000 aan gemeentelijke belastingen en heffingen kwijtgescholden. Dit is ca 1% van de opbrengsten van belastingen waarvoor kwijtschelding mogelijk is.

Een beperkt deel (<€1.500) van het totaalbedrag is toe te rekenen aan kwijtschelding uit hoofde van de Kinderopvang Toeslag Affaire (KOTA), waarvoor wij door het rijk gecompenseerd worden.